top of page

Skynjun

20160317_000020
20160317_000018
20160317_000007
20160316_233658
20160316_233646
20160316_233640
20160316_233425
20160316_233412
20160316_233401
20160316_233342
20160316_233320
20160316_233303
20160316_233244
20160316_231830
20160316_231720
20160316_231716
20160316_231551
20160316_231318
20160316_231315
20160316_231030
20160316_230839
20160316_230828
20160316_230815
20160316_225645
20160316_225619
20160316_225536
20160316_224839
20160316_224418
20160316_223604
20160316_223559
20160316_223553
20160316_223548
20160316_220840
20160316_215828
20160316_215731
20160316_215725
20160316_215708
20160316_214136
20160316_214133
20160316_212356
20160316_212344
20160316_212340
20160316_204240
20160316_203108
20160316_202846
20160316_202838
20160316_202831
20160316_202825
20160316_200553
20160316_200541

Það eru margir þættir, bæði fyrir og eftir fæðingu, sem hafa áhrif á þroska barna. Þessir þættir eru erfðir og umhverfi og er samspil þeirra jafnmikilvægt (Foster og Verny, 2007). Það má segja að hver einasta lífvera á jörðinni reiði sig þó að mestu leiti á skynfærin til að læra á umheiminn. Samspil þeirra gerir okkur kleift að skilja umhverfið á þann hátt sem það birtist okkur. Með skynreynslunni erum við að brúa umheiminn frá hugarheimnum, einskonar samblanda hugsanaferlis og taugarboða frá skynfærum (Howes, 1991). Mannfólk skynjar heiminn á fimm vegu með sjón, heyrn, snertingu, bragði og lykt, þó er talið að þau séu sjö og bætast þá við innsæi og jafnvægisskyn. Skynfærin kallast skilningarvit (Heiða María Sigurðardóttir, 2005-a). Foster og Verny (2007) skipta skilningarviti mannsins í fjögur fjarskynjun eða sýnileg skynfæri (heyrn, sjón, bragð og lykt) og þrjú hulin eða sem eru ekki eins sýnileg (snerting, jafnvægi, hreyfing). Ekki kemur öllum fræðimönnum saman um skiptingu og hvert skynjunarfæranna sé mikilvægast en þeir eru allir sammála yfir því að skilningarvitin eru mikilvæg fyrir þroska og reynslu.

 

Því má með réttu segja að skynjun er flókið og viðamikið ferli og ómögulegt er að gera grein fyrir því öllu hér. Farið verður aðallega í það hvernig skynfærin taka við áreiti úr umhverfinu (Heiða María Sigurðardóttir, 2005-a) og hvernig þau hafa verið nýtt í verkefnið. Markmið þess er að örva og hvetja börn til að rannsaka hlutina sem ég hef sett upp á vegg og á sínum forsendum. Gott er að hafa líka í huga að erfitt er að vinna með eitt skynfæri í einu og ætla að útiloka hin. Samspil skilningarvitana er það sem mótar og þroskar börn enn fremur (Elfa Lilja Gísladóttir, 2009).

 

Heimild

Elfa Lilja Gísladóttir. (2009). Hring eftir hring. Reykjavík: Bókadrekinn.

Foster, S. M. og Verny, T. R. (2007). The development of sensory system during the prenatal period. Journal of Parental & Perinatal Psychology & Health,

 

Heiða María Sigurðardóttir. (2005-a). Hvernig verka skilningarvitin fimm (sjón, heyrn, snerting, bragð og lykt)? Sótt af http://visindavefur.is

 

Howes, D. (1991). The varieties of sensory experience: a sourcebook in the anthropology of the senses. Toronto: University of Toronto Press.

 

 

 

20(3): 271-280.

/svar.php?id=5259.

Hér er hægt lesa greinagerðina í heild sinni.

© 2016 by Katla Gunnarsdóttir. Proudly created with Wix.com

  • Facebook Basic Black
  • Twitter Basic Black
  • Instagram Basic Black
bottom of page